कञ्चनपुर। शुक्लाफाँटा नगरपालिका–१२ का वनहरा– दोदा नदीको बाढीबाट बर्सेनी प्रभावित हुँदै आएका परिवार संगठित भएका छन्।
उनीहरु मत माग्न घरदैलोमा आउने उम्मेदवारलाई कबुलियतनामा गराउन थालेका छन्। वर्षौँदेखि मत मात्रै माग्ने, आफूहरुको समस्या सम्बोधन नगरिदिने भएपछि उनीहरु त्यसो गर्न थालेका हुन्।
बाढी प्रभावित परिवारले वनहरा–दोदा नदी बाढीपीडित संघर्ष समिति गठन गरी नदी नियन्त्रणका लागि कार्य गर्न प्रतिबद्धता जनाउन उम्मेदवारका लागि आठ बुँदे कबुलियतनामा तयार गरेका छन्।
कबुलियतनामा हस्ताक्षर गरी नदी नियन्त्रणका लागि तटबन्ध निर्माणमा चासो दिने उम्मेदवारलाई मतदान गर्ने सोच यस क्षेत्रका बासिन्दाको रहेको छ।
‘विगतमा मौखिक प्रतिबद्धता जित्ने, हार्ने सबै उम्मेदवारले गरे’, बाढी प्रभावित परिवारका लक्ष्मण रानाले भने, ‘चुनावपछि कोही फर्केनन्, त्यसैले यसपटकको प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभा सदस्य पदका उम्मेदवारलाई कार्यप्रति जिम्मेवार बनाउन कबुलियतनामा तयार गरी हस्ताक्षर गराउने कार्यमा लागेका छौँ।’
अहिलेसम्म विभिन्न पार्टीका कार्यकर्ता मत माग्नका लागि घरदैलोमा पुगे पनि उम्मेदवार नपुगेको उनले बताए।
‘उम्मेदवार कबुलियतनामाप्रति सकारात्मक भइ हस्ताक्षर गरेमा मात्रै मत हाल्नका लागि जान्छौँ’, सेन रानाले भने, ‘उम्मेदवारले यसप्रति उदासिनता देखाए मत हाल्दैनौँ।’
‘दोदा नदीको तटीय क्षेत्रमा रहेको बस्तीहरु तिल्की, दुवाहा, आमघाट, दम्मलपट्टी, अग्लीपट्टी, बडवैका र कटान जोगाउनका लागि महाकाली नदीको जस्तै गुरुयोजना बनाइ क्रमगत योजनाअन्तर्गत बलियो ढुंगाको तटबन्ध बनाइ कार्य गर्न प्रतिबद्ध छौँ”, बाढीपीडित सङ्घर्ष समितिले उम्मेदवारका लागि तयार गरेको कबुलियतनामामा भनिएको छ, “यो कार्य गर्न नसकेमा तीन वर्षभित्र जनप्रतिनिधि पदबाट राजीनामा दिने छौँ।’
बाढी प्रभावित क्षेत्रलाई बाढीजन्य विपद् संकट क्षेत्र मन्त्रिपरिषदबाट घोषणा गराउनका लागि उम्मेदवारका लागि तयार गरिएको कबुलियतनामामा उल्लेख गरिएको छ।
‘वातावरण प्रभाव मूल्याङ्कन प्रतिवेदनबिना वनहरा दोदा नदीमा बालुवा उठाउने कार्य बाढी प्रभावित समुदायको सहमतिमा मात्रै गर्न पाउने व्यवस्था लागू गर्न कबुलियतनामामा उल्लेख गरेका छौँ’, सामुदायिक विपद् व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष मङ्गल चौधरीले भने, ‘निर्वाचनका बेला मत माग्नका लागि आएझैँ हरेक छ महिनामा विजयी हुने र नहुने उम्मेदवारले जनताका आवश्यकता, गुनासो र समस्या सुन्नका लागि बाढी प्रभावितको बस्तीमा पुग्नुपर्ने छ।’
उनका अनुसार उम्मेदवारले बजेट विनियोजन गर्दा संकटासन्न आवश्यकताको आधारमा गरिनुपर्ने छ। युवा स्वरोजगारका लागि रहेक समुदायमा कम्तीमा पाँच जनालाई सहुलियतपूर्ण कर्जा उपलब्ध गराउनका लागि बैंकसँग समन्वय गरी कर्जा उपलब्ध गराउन प्रतिबद्धता गर्नुपर्नेछ।
अति विपन्न गरिब थारु समुदायका बेरोजगार युवालाई रोजगारको ग्यारेण्टी गर्नका लागि सीपमूलक तालिमको व्यवस्था गर्नुपर्नेछ। कबुलियतनामा उल्लेख गरिएका कुरा अक्षरसः पालना गर्ने उम्मेदवारले यसपटकको निर्वाचनमा मत पाउने चौधरीको भनाइ रहेको छ।
किसानलाई सहुलियत पूर्ण तरिकाले रासायनिक मल र प्राविधिक सेवाको सुनिश्चत गरी कृषि उपजको खरिद बिक्रीका लागि मूल्य निर्धारणसहित खरिद बिक्री केन्द्र स्थापना गर्नुपर्ने कुरा कबुलियतनामामा शर्तका रूपमा राखिएको छ । नगरपालिकाको वडा नं १२ बाढीग्रस्त क्षेत्रका रूपमा परिचित रहेको छ ।
गत असोज महिनामा आएको बाढीबाट मात्रै २७ बढी परिवार विस्थापनमा परेका छन । बाढीले नदी तर्ने एकमात्रै झोलुङ्गे पुल भत्काइदिएपछि नदीमा अस्थायी काठको पुल बनाएर आवतजावत गर्दै आएका छन् ।
बाढीको पानीले भत्काएका सडक अहिलेसम्म मर्मत नहुँदा यस क्षेत्रका बासिन्दाले निकै सास्ती खेप्दै आएका छन्। बाढीका कारण धान, उखु, सखरखण्ड, मोमफलीलगायतको बालीमा किसानले निकै ठूलो क्षति व्यहोरेका छन्।
बाढीले निकै क्षति गरे पनि हालसम्म हालखबर सोध्नका लागि कोही नपुगेको बाढीपीडित परिवारको गुनासो छ।
कञ्चनपुर
